süredir.
Bunu herkes bilir. Aslında tam da öyle değildir. Çünkü dünya kendi ekseni
etrafında dönüşü sırasında yörüngesi
üzerinde güneşin etrafında da döndüğünden, güneşten bakıldığında bir tam
devri için geçen süre farklı gözlemlenir.
Neyse
şimdi biz bunu karıştırmayalım ve bugün bütün dünyanın kabul ettiği zaman
sistemine bakalım;
o
Bir yıl 12 aydır.
o
Bir yıl 52 haftadır
o
Bir ay 28-31 gündür.
o
Bir ay 4-5 haftadır.
o
Bir hafta 7 gündür.
o
Bir gün 24 saattir.
o
Bir saat 60 dakikadır.
o
Bir dakika 60 saniyedir.
o
Bir saniye 100 mili saniyedir.
Görüldüğü
gibi, bir gün kaç saniyedir diye sorulduğunda bile kafadan hesaplanamayacak
kadar karışık bir bölünme. Önce gün 24'e, sonra 60'a, sonra bir
daha 60'a bölünüyor. Saniyeden sonraki bölünmeler ise ondalık sistemle gidiyor.
İşte çocukların zaman hesaplarında zorlanmalarının sebebi.
Bir
günde niçin 24 saat olduğunu kimse bilmiyor. Bu rakamın güneş saatini ilk kullanan
Mısırlılardan kaynaklandığı sanılıyor. Yere dikilen yüksek bir taşın gölgesi
sabah batıya, akşam doğuya düşüyordu ve Mısırlılar bu arayı altıya bölmüşlerdi.
Dolayısı ile bir gün 24 bölüm oluyordu.
12
sayısı 2, 3, 4 ve 6 ile bölünebildiğinden, o zamanlar en çok kullanılan sayı birimi
idi ki, bugün bile düzine adı altında sayı birimi olarak kullanılmaktadır.
Mısırlılar
ayrıca 30 günlük ay ve 360 günlük yıl takvimini uyguluyorlardı.
Bugün
bir dairenin 360 dereceye bölünmesinin sebebinin de bu olduğu sanılıyor. Yaklaşık
3 bin yıl önce, bugün Irak olarak bilinen yerde yaşayan, Babilliler ise 60 sayısını
matematik sistemlerinde temel olarak almışlardı. 2, 3, 4, 6, 12, 15, 20 ve 30
ile bölünebilen ve 360'ı da bölen bu sayı dakika ve saniyenin birimi olarak alındı.
O zamanlar için onluk sistem, yani on sadece 2 ve 5'e bölünebilen zavallı bir
sayı idi.
Saniyenin
bölümleri ise o devirlerde ölçülemiyordu, ölçülebilmeye başlandığında
ise
dünya ondalık sisteme geçmişti ve bu esas alındı.
0 yorum:
Yorum Gönder